فهرست مناسبتها با جزئیات

    • ۱۶ دی
    • 5 January
    • ٤ رجب


درچنین روزی در  سال1338هجری شمسی علی اسفندیاری متخلص به نیما یوشیج  پدرشعرنو و ازشخصیت‎‎های درخشان ادبیات فارسی  دیده از جهان فروبست . نیما دربیست و یکم آبان   سال 1276هجری شمسی  دریوش مازندران متولد شد. پدرش  ابراهیم نوری  اعظام السلطنه از بزرگان دهکده یوش ازروستاهای شهرنور مازندران بود.  بگفته خود نیما  ، وی در مدرسه ، نوجوانی گوشه گیر بود  وگاه نیز به همراه  یکی از دوستان خود  از مدرسه می گریخت  . وی  پس از مدتی با تشویق یکی از معلمان خود به شعر گفتن مشغول شد . نیما  در مدرسه سن لویی تهران ، زبان فرانسه را به خوبی آموخت و با تشویق استاد نظام وفا شعر را بطور جدی پی گرفت  .  پدر شعر نو ایران در سال 1300 منظومه قصه رنگ پریده را سرود و آن را  در روزنامه میرزاده عشقی به چاپ رساند  . پس از چاپ این شعر بسیاری از شاعران سنتی همچون مهدی حمیدی و ملک الشعرای بهار در آمد . مخالفان شعر نو ،  گاه ضمن رد کامل آثار او ، آثار شعری او  را در مطبوعات خود به سخره می گرفتند  . نیما نوعی شعر را در ادبیات فارسی پایه گذاری کرد که تقریبا برگرفته از شعرهای  وزن شکسته و آثار ترجمه ادبی اروپایی بود . بنابرعقیده نظریه پردازان ادبی  ، شعر فارسی در دوره تطور خود چند گونه اصلی را طی کرده است . در ابتدا  شاعران  معتقد بودند که شعر باید موزون ، مقفا و مخیل باشد . نیما در نظریه ادبی خود عنصر وزن رابه شیوه مرسوم و سنتی آن به چالش خواند و وزن و موسیقی سیالی را در شعروارد کرد  که امروزه به سبک نیمایی مشهور است . وی اما دو عنصر دیگر شعری چون مخیل و مقفا بودن را همچنان حفظ کرد . در دوره های بعدی تطور شعر فارسی ، شاعران نو پردازی چون احمد شاملو با خلق آثار خود با عنوان شعر سپید حتی به مقفا بودن نیز پشت پا زدند و عنصر وزن را به کلی از آثار خود زدودند . 
نیما پس از مدتی به تدریس در مدرسه های مختلف از جمله مدرسه عالی صنعتی تهران و همکاری با روزنامه های چون: مجله موسیقی و مجله کویر پرداخت. از معروف ترین شعرهای نیما می توان به شعرهای افسانه ، آی آدمها، ناقوس ، مرغ آمین اشاره کرد. وی بر اثر  ابتلا به مرض ذات الریه در گذشت . مهمترین اثر او   افسانه نیما  نام دارد. البته نیما یوشیج سال هایی د رقالب های سنتی نیز طبع آزمایی کرد اما دراین عرصه موفقیتی کسب نکرد و اشعار متوسطی در نظام شعر عروضی از وی برجای مانده است . به هر حال نیما با این ابداع، که ریشه  در غرب دارد وبه ویژه نیما متاثر از شاعران فرانسوی است ، توانست گنجینه های گرا نقدری را از صد ف زبان فارسی آزاد کند و بخش دیگری از توانمندی این زبان را عیان سازد. نهضت آزادی و زندان : در چنین روزی در سال 1342 ه ش دادگاه  نظامی تهران حکم خود را در باره اعضای  نهضت آزادی که قبلا دستگیر شده بودند اعلام کرد . بر اساس  این حکم  آیت  الله طالقانی به ده سال حبس  ، مهندس بازرگان به ده  سال حبس ، یدالله سحابی به شش سال   و عزت الله سحابی به چهار سال حبس محکوم شدند .  اتهام این عده اقدام علیه حکومت شاهنشاهی بود .


در چنین روزی در سال 1927 میلادی ژول ریمه فرانسوی ایده جام جهانی فوتبال را ارایه کرد . پس از جنگ جهانی اول ، جام جهانی فوتبال  به عنوان رقابتی جهانی ، میان کشور های مختلف شکل گرفت. اما چنان که پیداست حتی رقابت های جام جهانی فوتبال نتوانست انسان جنگ افروز را از جنگ و خونریزی بازدارد و اندکی بعد جنگ جهانی دوم رخ داد . امروزه جام جهانی فوتبال بیش از آن که مفهوم صلح جهانی را متذکر شود بیشتر به عنوان یک مفهوم نسبی در جهان پست مدرنیته از کارتل های اقتصادی و شرکت های چند ملیتی غرب سخن می گوید .


  در چنین روزی در سال 1809 میلادی   پیمان داردانل میان انگلیس و عثمانی  به امضا رسید . بر اساس این پیمان دولت عثمانی  تنگه های  بسفور و داردانل  را به روی کشتی های جنگی خارجی می بست . بریتانیا قصد داشت با این کار  ازنفوذ روسیه به منطقه غرب جلوگیری کند .


در چنین روزی در سال 1822 پس از پیوستن  کشور آمریکای مرکزی به مکزیک ، امپراتوری لاتین متشکل از کشور های   اسپانیایی زبان و کاتولیک مذهب آمریکای مرکزی تشکیل شد .


در چنین روزی در سال 1951 میلادی ،   در پی تصرف مجدد سئول توسط نیروهای کمونیست ، ترومن در آمریکا حالت فوق العاده اعلام داشت و از همه آمریکاییان خواست که برضد امپریالیسم کمونیسم بپاخیزند.


 در چنین روزی در سال 1915  در جریان جنگ جهانی اول در یک نبرد یکروزه در  ساری کامیس  که میان نیروهای روسیه و عثمانی روی داد به فاصله چند ساعت 77 هزار سرباز عثمانی کشته شدند.


در چنین روزی در سال 1896 میلادی یک روزنامه اتریشی گزارش داد که ویلهلم رونتگن نوعی از رادیو اکتیو را به دست آورده است که از آن به عنوان اشعه ایکس یاد شده است .


در چنین روزی در سال 1900 میلادی جان ادوارد رد موند  رهبر ملی گرای ایرلند، مردم این کشور را به قیامی گسترده علیه انگلیسی ها فرا خواند .


 در چنین روزی در سال 1691میلادی  بانک استکهلم نخستین اسکناس را چاپ و منتشرکرد.اسکناس یادشده هم اکنون  درموزه بانک استکهلم نگهداری می‎شود.   تاقبل ازچاپ اسکناس درسوئد و پس از آن  دراروپا نقل و انتقال کالا و معاوضه کالا با پول با مسکوکات  چهارگوش صورت  می‎گرفت.


در چنین روزی در سال 1632 کریستوفررن  معمار و مهندس مشهور انگلیسی در قرن هفدهم میلادی ، در لندن دیده به جهان گشود . وی پس از تحصیلات دانشگاهی در آکسفورد به تدریس معماری در همان شهر پرداخت . پس از آن که شهر لندن در سال 1666 میلادی دچار حریق دهشتناکی شد رن توانست نقشه جدیدی را برای شهر طراحی کند و سازه جدید ی را برای شهر لندن به مرحله اجرا گذارد . معماری باقیمانده و قدیمی شهر لندن یادگار رن است . وی در نوزدهم  ژانویه سال 1723 دیده از جهان فروبست .


در چنین روزی در سال  1684 میلادی "واتو" مجسمه ساز  برجسته قرن هیجدهم میلادی فرانسه در والانس قدم به عرصه وجود گذاشت . پدرش کارگر ساختمانی بود ولی واتو که در خود ذوق نقاشی می دید در 18 سالگی به پاریس آمد  .مهمترین اثر وی  کشتی نشینی به مقصد سیتر  نام دارد . وی در روز بیست و هفتم  نوامبر سال 1721 میلادی در گذشت .


در چنین روزی در سال  1716 شارل سوم پادشاه اسپانیا در قرن هیجدهم میلادی در مادرید پایتخت اسپانیا به دنیا آمد  .وی در بیست و سوم  مه 1735 میلادی به سلطنت  رسید . وی  پس از این که در 21 اکتبر 1759 میلادی به سلطنت اسپانیا رسید عنوان خود را شارل سوم گذاشت . او  در بیست و سوم  ژوئن 1788 میلادی در گذشت  .


در چنین روزی در سال  1895 دریفوس افسر مشهور  فرانسوی که ماجرای محاکمه او یکی از هیجان انگیزترین وقایع قرن نوزدهم جهان در فرانسه بود ، به اتهام خیانت به میهن و افشای اسرار نظامی به آلمان خلع درجه شد . وکیل او در این محاکمه امیل زولا نویسنده مشهور بود . زولا در سال 1898 بیانیه " من متهم می‌کنم" را منتشر کرد و دلیرانه وارد پیکار به نفع دریفوس افسر فرانسوی یهودی تبار که به اتهام  خیانت و فروش مدارک محرمانه به آلمانی‌ها محاکمه و محکوم شده بود،  شد. زولا در همان سال  به علت دفاع ازاین افسر یهودی  دستگیر و محاکمه گردید. ولی تبرئه و آزاد شد. مدتی پس از آزادی دوباره او را احضار کردند. ولی او به انگلستان سفر کرد و در 1900 هنگامی که متهمین محاکمه « د ریفوس» بخشوده شدند، او نیز به فرانسه بازگشت . دریفوس  به حبس ابد در جزیره شیطان محکوم شد .


در چنین روزی در سال 1719 میلادی انگلستان ، هانور ، لهستان - ساکسونی ، و اطریش پیمان ضد پروس - روسیه منعقد کردند .

در چنین روزی در سال 1916 میلادی امپراطوری اتریش-  مجارستان حمله خود را علیه مونته نگرو آغاز کرد .


در چنین روزی در سال 1919 میلادی حزب نازی به عنوان تنها حزب حاکم در آلمان تشکیل شد . این حزب مرام سوسیالست ملی گرا داشت . آنتوان داکسلر رهبر ابتدایی این حزب بود . هیتلر بعدها ریاست حزب را به عهده گرفت . در سال 1932 میلادی فاشیست ها در ایتالیا قدرت را به دست گرفتند و در آلمان نیز  حزب ناسیونال سوسیالیست کارگری آلمان ( نازی )  به رهبری آدولف هیتلر با بحران آفرینی و ارعاب و ضرب و شتم مخالفان و دگراندیشان، زمینه استقرار نظام تمامیت خواه نازیسم را فراهم  آورد. در شرق اروپا نظام کمونیستی و در رأس آن استالین پایه های حکومت ترس و ترور خود را با پاکسازی معترضان و منتقدان و قتل مخالفان استحکام بخشید.


درچنین روزی در سال1805میلادی اگوستین تی یرمورخ فرانسوی دیده به جهان گشود. او در  نوع نگارش تاریخ تحولی شگرف به وجود آورد "فتح انگلستان بدست نورماندی‎ها" از جمله آثارمعروف  اوست . تی یردرسال1856میلادی درگذشت.


در چنین روزی در سال 1548 میلادی فرانسوا سوارز فیلسوف اسپانیایی و متاله معروف به دنیا آمد .


در چنین روزی در سال 1592 میلادی شاه جهان امپراطور مغول هند به دنیا آمد . وی در میان سالهای 1628 تا 1658 میلادی بر این کشور حکومت کرد . او بنای معروف تاج محل را ساخته است .


در چنین روزی در سال 1846 میلادی اوکن فیلسوف ایده آلیست آلمانی به دنیا آمد . او در سال 1908 میلادی جایزه نوبل را از آن  خود کرد .


در چنین روزی در سال 1863 میلادی استانیسلاوسکی کارگردان ، بازیگر و روش شناس روس به دنیا آمد . استانیسلاوسکی در بازیگری روشی را ابداع کرد که این رشته هنری را متحول ساخت . او بر بدن و بیان  بازیگر بیش از همه چیز تاکید داشت . هم اکنون روش او در بازیگری دردانشکده های هنری  کشور های مختلف به نام او تدریس می شود . 

در چنین روزی در سال 1932 میلادی امبرتو اکو نویسنده مشهور ایتالیایی به دنیا آمد .  "نام گل سرخ "  عنوان مهمترین اثر اوست . همین رمان وی  در سال 1981 برنده جایزه استراگا و مدیسی در ایتالیا و فرانسه شده است . "آونگ فوکو"  و "جزیره روز پیشین"  عنوان دیگر آثار مهم اویند .

در چنین روزی در سال 1342 ه ش دادگاه  نظامی تهران حکم خود را درباره اعضای نهضت آزادی که قبلا دستگیر شده بودند اعلام کرد. بر اساس  این حکم  آیت  الله طالقانی به ده سال حبس، مهندس بازرگان به ده سال حبس، یدالله سحابی به شش سال و عزت الله سحابی به چهار سال حبس محکوم شدند. اتهام این عده اقدام علیه حکومت شاهنشاهی بود.