فهرست مناسبتها با جزئیات

    • ۳۰ دی
    • 19 January
    • ١٨ رجب


مهندس مهدی بازرگان نخستین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران در سال 1286 ه ش در تهران  به دنیا آمد . وی پیش از انقلاب اسلامی در پایه گذاری نهضت آزادی سهم بسزایی داشت  و در به وقوع پیوستن انقلاب اسلامی کوشش بسیار کرد  . او تحصیلات خود را در فرانسه به پایان رساند و در جه دکترای مهندسی ترمودینامیک  را دریافت داشت . وی  به سه زبان عربی ، انگلیسی و فرانسوی آشنایی کامل داشت .  بازرگان پس از بازگشت به کشور ، به خدمت نظام رفت و سپس به تدریس در دانشگاه مشغول شد و بموازات آن به همکارى با محافل مذهبى پرداخت .  «  مذهب در اروپا »عنوان نخستین مقاله او بود که  در نشریه «  دانش‏آموز »  از سوى «  کانون اسلام » چاپ ‏شد .بازرگان صاحب آثار قلمی چندی است که از میان آنها می توان به آفات توحید ، آموزش قرآن ، بعثت و ایدئولوژی ، ترمو دینامیک و... اشاره کرد .  مهندس مهدی بازرگان قبل از انقلاب اسلامی در زمان دولت دکتر مصدق ، به انجام  فعالیت های دولتی  از قبیل مدیریت سازمان آب تهران ، مدیریت شرکت ملی نفت ایران  و پس از آن به  استادی  دانشگاه و ریاست دانشکده فنی دانشگاه تهران مشغول بو د. مهندس بازرگان در نخستین دوره مجلس شورای اسلامی با بیش از یک میلیون رای به عنوان نماینده مردم تهران ، ری و شمیران به مجلس راه یافت . وی در چنین روزی در سال 1373 ه ش  درسن هشتاد و شش سالگی در سویس در گذشت . او برای درمان از تهران به سویس منتقل شده بود.

استاد نورعلی برومند در سال 1285 ه ش  در تهران به دنیا آمد . وی در سیزده سالگی نزد درویش‌ خان رفت و به فراگیری تار پرداخت . او در هجده  سالگی برای تحصیل ، عازم  اروپا شد . برومند  پس از اتمام دوره متوسطه در سن بیست و دو  سالگی به ایران بازگشت اما  پس از یک سال اقامت در ایران، دوباره به‌ آلمان بازگشت و به تحصیل طب پرداخت. او  تار، سه تار، سنتور وتنبک را به مهارت تمام می نواخت  ودر آواز نیز شاگردان بسیاری  چون استاد محمدرضا شجریان  داشت . ایشان از بزرگترین موسیقی دانان ومعلمان تاریخ موسیقی ایرانند. روایت آن استاد فرزانه  از ردیف میرزا عبدالله را می توان از معتبرین روایات ردیف دانست . نورعلی برومند در سی ام دی 1355 دار فانی را وداع گفت . قبر او  در ظهیرالدوله تهران واقع  است .  او در دوره هنری خود شاگردان بسیاری تربیت کرده است که امروزه هریک از آنان در نوع خود استادی در یک رشته موسیقی اند .
استادان محمرضا لطفی، محمدرضا شجریان، مجید کیانی، حسین علیزاده، ناصر فرهنگ فر، داریوش طلایی، رضوی سروستانی، جلال ذوالفنون از جمله شاگردان این استاد فرزانه است .


 در چنین روزی در سال 1375 ه ش عباس حقیقی ، شاعر و نویسنده کرد دار فانی را وداع گفت . از او مجموعه های شعر به زبان کردی باقی مانده است .


در چنین روزی در سال 1340 ه ش سازمان هواپیمایی ملی ایران ( هما ) صنعت هواپیمایی کشور ملی شد  . شرکت هوایی ایرانین ایرویز ،  رسما در اردیبهشت سال 1944 میلادی تاسیس  شد و نخستین پرواز  خود راپس از جنگ جهانی دوم  بین تهران و شهر مقدس مشهد برقرار  کرد . این شرکت بین سالهای  1945 تا 1962 میلادی کم کم  در  هفته پرواز های بین المللی نیز برقرار نمود .درسال  1954 میلادی دومین خط خصوصی هوایی ایران با نام پرشن ایرویز آغاز به کار کرد . سرانجام در بیست و چهارم فوریه 1962 پس از تصویب قانون ملی شدن صنعت هواپیمایی کشوری هردو سرویس هوایی در یک سرویس ادغام شدند که در نتیجه آن ایران ایر با نام هما شروع به کرد .


در چنین روزی در سال 1981 میلادی ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران در قرار دادی بر آزادی 52 گروگان آمریکایی در سفارت آمریکا ( لانه جاسوسی ) تاکید کردند . این گروگان ها بالغ بر 14 ماه در ید دانشجویان ایرانی بودند . پس از تسخیر لانه جاسوسی ، دولت آمریکا ،  روابط سیاسی و اقتصادی خود را با ایران قطع کرد . به ابتکار امام خمینی پس از چندی زنان و پس ازآن سیاه پوستانی که در میان گروگان ها بودند آزاد شدند اما بقیه که ارکان لانه جاسوسی بود ند  به مدت 444 روز در ایران به عنوان  گروگان باقی ماندند . دانشجویان سر انجام به دستور رهبر کبیرانقلاب اسلامی، جاسوسان را تحویل دولت دادند و مقرر شد که مجلس شورای اسلامی در باره آنان تصمیم بگیرد ، لذا مجلس هیئتی را تعیین کرد و مذاکرات با میانجی گری دولت وقت الجزایر بین ایران و آمریکا آغاز شد که منجر به امضای بیانیه های الجزایر شد . گروگان ها نیز یک روز پس از روی کار آمدن رییس جمهور جدید آمریکا (ریگان )  و شکست جیمی کارتر در انتخابا ت آزاد شدند. واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در ایران نه تنها توطئه های بعدی علیه انقلاب را با شکست مواجه کرد بلکه ضربه سختی به اقدامات ضد مردمی و عملیات جاسوسی شیطان بزرگ به ویژه در منطقه وارد کرد و ابهت ساختگی این کشور را در هم شکست .


در چنین روزی در سال 1492 میلادی مسلمانان آخرین منطقه تحت حکومت خود را با غرناطه  ازدست دادند و مسیحیان قدرت را در سراسر اروپا در دست گرفتند . مسلمانان که در اروپا قدرت واحده بودند مورد تهاجم هر از گاه مسیحیان قرار می گرفتند ولی مسیحیان توان رویارویی با آنان را نداشتند . در این میان  پس از گذشت چندی مسیحیان اروپا روز به روز متحد تر می شدند ولی روسای  کشور های مسلمان کوس جدایی  سر می دادند . به همین دلیل دولت های کوچک  مسلمان اندلس،یکى پس از دیگرى در برابر مسیحیان وادار به تسلیم شدند و مسلمانان به سوى جنوب اندلس عقب نشینی کردند . آخرین دولتی که در مقابل مسیحیان مقاومت می کرد ‏دولت بنى نصر بود . شهر غرناطه پایتخت این دولت و مهمترین شهر اسلامى اندلس ، مدتها در برابر مسیحیان ایستادگى کرد.  اختلافات داخلى،مهمترین عامل ضعف مسلمانان در این برهه  در برابر قدرت در حال افزایش مسیحیان بود.دولت‏بنى نصر به تنهایى مى‏بایست در برابر دو دولت قدرتمند مسیحى اسپانیا یعنى کاستیل و آراگون ایستادگى مى‏کرد.با اتحاد این دو دولت و تشکیل دولت واحد اسپانیا کار بر مسلمانان سخت‏تر شد.دولت‏بنى نصر در آخرین روزهاى حیات خود،دست کمک به سوى دولت عثمانى دراز کرد.این دولت حتی به امید حفظ حیات خود،درصدد مصالحه با دولت مسیحى اسپانیا بر آمد.براى این منظور معاهداتى میان طرفین ‏منعقد شد اما دولت اسپانیا به هیچیک از معاهدات خود وفادار نماند.بنى نصر بار دیگر با توسل به جنگ کوشیدند موقعیت‏خود را حفظ کنند.در جنگهایى که در گرفت،سر انجام در سال 898 ه. ق  دولت‏بنى نصر شکست‏خورد و شهر غرناطه سقوط کرد.

  شاه عباس اول در چنین روزی در سال  1629میلادی  در گذشت . وی بین سالهای  1038 – 996 ه.ق. (1588 تا 1629 میلادی  ) بر ایران حکومت کرد . او در سن 57 سالگی در گذشت .شاه عباس کبیر به یاری مرشد قلیخان استاجلو به سلطنت رسید .  وی پادشاهی سیاستمدار و قدرت طلب بود  . وی پس از روی کار آمدن در صدد مهار  امرای قزلباش بر آمد ، بسیاری از آنان قلع و قمع کرد و نهایتا حکومت خود را در حوزه داخلی مستحکم تر ساخت . شاه عباس همچنین در حوزه سیاست خارجی بر کنش متقابل و ایضا سیاست تنش زدایی اعتقاد داشت . وی به همین منظور  با  عثمانیان صلح  کرد و پس از احساس آرامش در جبهه غربی کشور به جنگ با ازبکان  خراسان شتافت . او همچنین  در تشکیلات نظامیان ایران سپاه قوللر و شاهسون ایجاد کرد وبه یاری  برادران شرلی از انگلستان  سلاح گرم  را به میان سربازان ایرانی آورد . حس کشور گشایانه او بعدها وی را بر آن داشت که تصرفات خود را افزایش دهد به همین منظور با انجام عملیات نظامی مختلف  مناطقی از قفقاز و آناتولی و عراق و عرب را از تصرف عثمانیها خارج کرد . وی  همچنین با مقابله سیاسی و نظامی با پرتغالیان در خلیج فارس قدرت دولت صفوی را بر جزایر و بنادر خلیج فارس برقرار نمود . وی در دوره خود در حوزه اقتصاد نیز تلاش های فراوانی کرد و در نتیجه معهدات اقتصادی فراوان با اروپاییان منعقد کرد . او اصفهان را به پایتختی برگزید . هم اینک عمارت چهل ستاون ، مسجد شاه ، عالی قاپو و میدان نقش جهان از آثار او در اصفهان هستند . شاه عباس اول براى جلب رضایت ارامنه جلفا و مسیحیان دیگرى که در پایتخت ایران به سر می بردند و به دلیل ملاحظات سیاسى در سال 1023 هـ ق به ساختن کلیساى بزرگى در جلفا همت گماشت. او سرانجام در  سال 1038 ه ق در گذشت . از نقاط تاریک سلطنت وی کشتن فرزندش صفی میرزا و نابینا کردن فرزند دیگرش خدابنده است . پس از مرگ صفی میرزا وی به سختی آزرده شد و هنگام مرگ وصیت کرد پسر صفی میرزا موسوم به سام میرزا به سلطنت برسد .


در چنین روزی در سال  1322 ه ش روابط سیاسی ایران با کشور عربستان سعودی قطع شد . دولت ایران پس از اجرای حد بر روی یک ایرانی از سوی دولت عربستان ، خواستار پاسخگویی کشور یادشده  شد . پس از آن نیزروابط میان دوکشور به حال تعلیق  درآمد .


 در چنین روزی در سال 1789 میلادی اگوست کنت جامعه شناس برجسته فرانسوی به دنیا آمد .    "جامعه شناسی و اثبات گرایی " عنوان مهمترین اثر اوست .وی را پدر جامعه‏شناسى لقب داده اند . کنت با ایجاد  مکتب تجربى افراطى را به نام پوزیتویسم (اثبات گرایی سهم به سزایی در پیشرفت علم جامعه شناسی  ایفا کرده است  .  اساس مکتب او را  اکتفا به داده‏هاى بى‏واسطه حواس تشکیل مى‏دهند  واین دستاوردهای مکتب وی در مقابل ایدآلیسم قرار دارد  . مکتب وی در علمی کردن و تجربی نمودن دانش های اجتماعی گام مهمی به شمار می آید . امروزه حتی ورود بحث های آماری و فنون و شیوه های میدانی سنجی در دانش های اجتماعی مدیون اندیشه های اوست . کنت‏ حتى مفاهیم انتزاعى علوم را که از مشاهده مستقیم به دست نمى‏آید متافیزیکى و غیر علمى مى‏شمرد . وی تا آنجا پیش رفت که  قضایاى متافیزیکى را  الفاظى پوچ و بى‏معنى عنوان نمود  . اگوست کنت براى فکر بشر سه مرحله قائل بود  : 1- مرحله الهى و دینى که حوادث را به علل ماورائى نسبت مى‏دهد . 2-  مرحله فلسفى که علت‏حوادث را در جوهر نامرئى و طبیعت اشیاء جستجو می کند . 3-  مرحله علمى که به جاى جستجو از چرایى پدیده‏ها به چگونگى پیدایش و روابط آنها با یکدیگر مى‏پردازد . مرحله سوم مرحله اثباتى گرایی  است . امروزه بحث های او در حوزه جرم شناسی نیز از کارکردهای ویژه خود برخوردار است .

 در چنین روزی در سال 1809 میلادی ادگار آلن پو نویسنده مشهور آمریکایی به دنیا آمد . "گودال و پاندول"  عنوان مهمترین اثر اوست . آلن پو در بوستون آمریکا به جهان آمد و در ایالت های ریچموند و ویرجینیا تحت نگهداری   نامادری و ناپدری خود تربیت شد . وی مدتی را  در دانشگاه ویرجینیا  و دانشکده وست پوینت مشغول به کار شد و چندی نیز در خدمت ارتش آمریکا در آمد  . انتشار نخستین مجموعه  شعر او با  استقبال اندک جامعه  ادبی آمریکا روبرو شد اما با این حال او از پای ننشست و به سوی داستان کوتاه نویسی روی آورد . وی  درسال  1835  جزء نویسندگان  مجله ساوترن لیتره ری مسنجرشد و توانست  به عنوان نویسنده مقالات ادبی و ویراستار نام خود را زبانزد مجلات ادبی کند . به همین دلیل مجله هایی چون   بالتیمور، فیلادلفیا و نیویورک او را دعوت به کار کردند . آلن پو در سال 1845  با انتشار شعر کلاغ  به شهرت فراوانی رسید و درسال  1845 با انتشار گزیده افسانه ها بار دیگر به موفقیت دست یافت. اما او هیچگاه از حسادت حسودان در امان نماند و همواره مورد طعن  رقیبان و دشمنان خود بود . آنها به شهرت ادبی پو  می تاختند و آبروی شخصی  وی را  با انواع شایعه ها و تهمت ها لکه دار می کردند . برخی از زیباترین شعرهای پو در سه سال آخر عمرش سروده شد. پو در بالتیمور در شرایطی درگذشت که تاکنون پوشیده مانده است.  ادگار آلن پو ، نویسنده و شاعر آمریکایی درسال 1849 میلادی درگذشت .


در چنین روزی در سال 379 میلادی تئودوزیوس به عنوان امپراطوری روم شرقی منصوب شد . وی از مردم اسپانی و از دیگر سرداران یولانیوس لایق تر بود . او پیش از مرگ امپراطوری روم را میان دو پسرش تقسیم کرد . مناطق خاوری به آرکادیوس و مناطق باختری به هنریوس تعلق یافت .


 در چنین روزی در سال 1493 میلادی معاهده بارسلونا میان دو کشور فرانسه و اسپانیا منعقد شد . براساس این معاهده دو منطقه روسیون و کرد به اسپانیا واگذار شد .


در چنین روزی در سال 1668 میلادی پادشاه لویی شانزدهم و امپراطور لئوپلد اول معاهده تجزیه اسپانیا را امضا کردند .


در چنین روزی در سال 1793 میلادی پادشاه لویی شانزدهم پادشاه فرانسه به مرگ محکوم شد .پس از مرگ لویی پانزدهم ، لویی شانزدهم به سلطنت در فرانسه رسید . ماری آنتوانت همسر وی بسیار خود خواه و بسیار در امور مملکتی دخالت می کرد . پس از انقلاب فرانسه شاه به دست انقلابیون گرفتار آمد و به زندان افتاد. درتعیین تکلیف وی میان  دو حزب ژیروندون ها ( اعتدالیون و حزب ژاکوبن ها ( چپ های تند رو و طرفداران انقلاب و اعدام شاه ) اختلاف افتاد . ژیروندن ها به حبس شاه و ژاکوبن ها به اعدام وی رضایت داشتند . همین امر نیز موجبات فراهم آمدن در گیری های کلانی میان این دو حزب را به وجود آورد . سرانجام ژاکوبن ها پیروز شدند و لویی شانزدهم را به اتهام خیانت به مملکت به گیوتین سپردند .   


در چنین روزی در سال 1795 میلادی انقلاب دموکراتیک مردم هلند در آمستردام به دیکتاتوری در این کشور پایان داد .


در چنین روزی در سال 1829 میلادی برای نخستین بار در تاریخ  ، نمایشنامه فاوست جان فون گوته به روی صحنه رفت .



در چنین روزی در سال 1839 میلادی کمپانی هند شرقی  ، عدن در جنوب غربی شبه جزیره عربستان را به اشغال خود در آورد .


در چنین روزی در سال 1863 میلادی ژنرال مایروسلاوسکی به عنوان دیکتاتور لهستان شروع به کار کرد .


در چنین روزی در سال 1885 میلادی بر اثر جنگ ابو کلی در سودان بین  هشتصد تا هزار نفر جان خود را از دست دادند .

در چنین روزی در سال 1899 میلادی سودان انگلیسی - مصری تشکیل شد .سودان کشوری است در شمال شرقی افریقای استوایی در جنوب مصر و ساحل دریای سرخ . صحرای کبیر آفریقا بخش اعظمی از سودان را در برگرفته است . نژاد مردم آن سیاه و سفید و زبان رایج اهالی آن عربی است . این کشور سرانجام پس از سالها استعمار انگلستان در سال 1956 میلادی از انگلیس مستقل شد و در نوامبر سال 1956 به عضویت سازمان ملل متحد در آمد .


در چنین روزی در سال 1910 میلادی آلمان و بولیوی معاهده تجاری و دوستانه خود را پایان دادند .


در چنین روزی در سال 1915 میلادی نخستین حمله  هوایی  آلمان  علیه  بریتانیا انجام شد . بر اثر این حمله بیست  نفر کشته شدند . بمب ها بر روی مناطق  یرموت و لین فرو افتاد .



در چنین روزی در سال 1915 میلادی جرج کلود فرانسوی چراغ نئون را اختراع کرد .


در چنین روزی در سال 1918 میلادی اتحاد جماهیر شوروی شورای قانون اساسی را منحل  کرد .



در چنین روزی کشور های کاستا ریکا ، گواتمالا ، هندو راس  و السالوادور قرار داد اتحاد نظامی ، امنیتی و تجاری  امضا کردند .



در چنین روزی در سال 1927 میلادی دولت بریتانیا تصمیم خود را بر اعزام نیرو به چین اعلام  داشت .


در چنین روزی در سال 1942 میلادی ژاپن حمله خود را به برمه آغاز نمود  . ارتش امپراتوری ژاپن با حمله به این مستعمره انگلستان ، این کشور را در مدت کوتاهی به تصرف خود در آورد .


در چنین روزی در سال 1966 میلادی ایندیرا گاندی به عنوان سومین نخست وزیر  هندوستان انتخاب شد .


در چنین روزی در سال 1977 میلادی بزرگترین همایش مذهبی جهان در هند برگزار شد . در این همایش نزدیک به سیزده میلیون نفر از مذاهب مختلف هند حضور یافتند .


در چنین روزی در سال 1960 میلادی   پیمان نظامی مشترکی میان دو کشور ایالات متحده آمریکا و ژاپن رسید . در این پیمان  آیزنهاور رئیس جمهور آمریکا و کیشی نخست وزیر ژاپن  بر تامین امنیت دو کشور از سوی دیگری تاکید کردند . این نخستین بار است که ژاپن که در طول جنگ جهانی دوم صدمات فراوانی از کشور آمریکا در یافت کرده بود ، با آمریکا پیمان  امنیتی   منعقد می کند .


در چنین روزی در سال 1997 میلادی یاسر عرفات رییس تشکیلات خود گردان فلسطینی پس از سی سال به هبرون بازگشت . بیش از شصت هزار فلسطینی ورود او را به این شهر جشن گرفتند .


 در چنین روزی در سال  1957 میلادی فرانسه صحرای آفریقا را ضمیمه کشور خود کرد . پیش تر  صحرای آفریقا از مستعمرات این کشور بود  .


در چنین روزی در سال  1839 میلادی پل سزان نقاش بر جسته فرانسوی در پروانس به دنیا  آمد .وی ابتدا در گروه  نقاشان امپرسیونیست بود اما بعدها از آنان فاصله گرفت . وی در هنر نقاشی  شیوه خاصی ابداع کرد و در آن به عناصر اصلی در اشیا و مناظر توجهی بیشتری   کرد . در واقع وی با این سبک نقاشی خود راه را برای سبک های جدید هنری بازنمود ."سزان سربه دار " ،" مردی با چپق "، "دهکده ماهیگیرها " و "کوهستان سخت ویکتوار " از جمله مشهورترین آثار اویند .

در چنین روزی در سال 1736 میلادی  جیمز وات دانشمند و فیزیکدان برجسته  اسکاتلندی به دنیا آمد . وی ماشین بخار  را اختراع کرد . مورخان اختراع وی را مبدا انقلاب صنعتی در اروپا می دانند چراکه  اختراع وی موجبات تحرک و تحولات فراوان در حوزه ساخت صنایع شده بود .


درچنین روزی در  سال 1907 میلادی  امین الله حسین آهنگساز و موسیقیدان برجسته ایرانی تبار در  ترکمنستان روسیه
به دنیا آمد . وی  پس از انقلاب اکتبر روسیه به آلمان مهاجرت کرد .  "به سوی روز نهایی "و "شن و مینیاتورهای ایرانی"  از جمله معروف ترین آثار اویند .



 در چنین روزی در سال 1887 میلادی وولکوت نویسنده مشهور آمریکایی دیده به جهان گشود . او علاوه بر نویسندگی داستانهای کوتاه  ، یک منتقد ادبی تمام عیار نیز بود . "مردی که برای شام آمد"  عنوان مهمترین اثر اوست .



 در چنین روزی در سال 1932 میلادی ریچارد لستر کارگردان فیلم آمریکایی متولد شد . "شب هارد دی "، "کمک و پتولیا"  عناوین مهمترین آثار اویند .


سن پیر نویسنده مشهور فرانسوی در چنین روزی در سال 1737 میلادی به دنیا آمد . "پلف و ویرژین " عنوان مهمترین اثر اوست .


درچنین روزی درسال 1729 میلادی کانگرو نمایشنامه نویس انگلیسی دار فانی را وداع گفت . عشق برای عشق عنوان مهمترین اثر اوست . وی درسن 58 سالگی در گذشت .



در چنین روزی در سال 1878 میلادی فرد رگنولت  شیمیدان و فیزیکدان فرانسوی در سن 67 سلگی در گذشت .