فهرست مناسبتها با جزئیات

    • ۱۵ اردیبهشت
    • 5 May
    • ٧ ذوالقعده

درچنین روزی در  سال 725 هجری قمری  امیر خسرو دهلوی  شاعر بزرگ فارسی زبان که در هندوستان می زیست دار فانی را وداع گفت . امیر سیف الدین محمود از شعرای نامی ایران زمین در سال 651 ه ق دیده به جهان گشود . پدرش امیر سیف الدین محمودی به هنگام حمله مغول از بلخ به هندوستان گریخت  و به همین دلیل خسرو در هند به دنیا آمد. وی  در دهلی اقامت داشت   و پادشاهان هند را مدح گفته است . او به شیخ نظام الدین اولیا ارادت می ورزید . از آثار او می توان به دیوان اشعار در پنج قسمت : تحفه الصغر ، واسطه الحیوه ، عزه الکمال ، بقیه النقیه  و نهایه الکمال اشاره کرد . او به تقلید از نظامی خمسه ای ساخته است که شامل مطلع الانوار ، شیرین و خسرو ، مجنون و لیلی ، آیینه اسکندری و هشت بهشت است . از آثار دیگر او مفتاح الفتوح ، قران  السعدین ، نه سیمرغ ، رسائل الاعجاز ، و خزائن الفتوح است . 

دلم در عاشقی آواره شد آواره تر بادا                    تنم از بی‌دلی بیچاره شد بیچاره تر بادا 
به تاراج عزیزان زلف تو عیاره ای دارد               به خونریز غریبان چشم تو عیاره تر بادا 
رخت تازه است و بهر مردن خود تازه تر خواهم     دلت خاره ‌ست و بهر کشتن من خاره تر بادا 
گرای زاهد دعای خیر میگویی مرا این گو              که آن آواره‌ از کوی بتان آواره تر بادا 
همه گویند کز خون‌خواریش خلقی بجان آمد            من این گویم که بهرجان من خون خواره تر بادا 
دل من پاره گشت از غم نه زان گونه که به گردد      و گر جانان بدین شادست یا رب پاره تر بادا 
چو با تردامنی خو کرد خسرو با دو چشم تر            به آب چشم پاکان دامنش همواره تر بادا 

همه ساله چنین روزی به عنوان روز جهانی ماما در  سراسر جهان گرامی داشته می شود .

در چنین روزی در سال 1883 کارل مارکس فیلسوف مشهور آلمانی به دنیا آمد . وی در سن 64 سالگی در گذشت .کارل مارکس فیلسوف بر جسته آلمانی با آثار خود در  جهان انقلابی را به وجود آورد که تا نامش را برای زمانهای مختلف ماندگار کرده است . « مانیفست» و « سرمایه »   عناوین مهمترین آثار  اویند . مانیفست به عنوان یک سند تاریخی سالها به عنوان تنها راه درمان آلام بشری در میان احزاب چپگرا  تبلیغ می شد . مارکس و انگلس در این بیانیه ضمن تاکید بر الغای  مالکیت خصوصی اراضی و وسائل تولید ، بر رایگان شدن آموزش و پرورش ودرمان تاکید داشتند  .
مارکس در ابتدای مانیفست چنین می نویسد  : تاریخ تمام جوامعی که تاکنون وجود داشته ، تاریخ مبارزات طبقاتی است. آزاده و بنده، خاص و عام، ارباب و رعیت، استادکارو شاگرد و  ظالم و مظلوم پیوسته در برابر یکدیگر صف آرائی کرده، به کشمکشی، گاه مخفی و گاه آشکار، بی وقفه، ادامه داده اند؛ کشمکشی که یا به تجدید سازمان انقلابی سراسر جامعه انجامیده یا به انهدام جمعی طبقات متخاصم.در اعصار اولیه تاریخ، تقریباً در همه جا، به تقسیم بندی پیچیده  اجتماع به صنوف مختلف، و درجه بندی چندین لایه ای از مقامات اجتماعی بر می خوریم.
او در جای دیگر در توصیف جامعه بورژوازی می گوید : جامعه  جدید بورژوائی، که از میان ویرانه های جامعه  فئودالی سر بر کشیده، تخاصمات طبقاتی را کنار نگذاشته است. این جامعه فقط موفق شده است که طبقات جدید، شرایط جدید ستم کاری و اشکال جدید مبارزه را جانشین طبقات، شرایط و اشکال کهنه بکند. با وجود این عصر ما، یعنی بورژوازی، دارای ویژگی بارز است خاص خود: این عصر تخاصمات طبقاتی را تسهیل کرده است. بطور کلی جامعه، بیش از پیش، به دو اردوگاه بزرگ متخاصم، یعنی به دو طبقه ی بزرگ که مستقیماً رویاروی یکدیگر ایستاده اند، تقسیم می شود: این دو طبقه عبارتند از بورژوازی و پرولتاریا. از میان رعایای قرون وسطی، شهرنشینان آزاد شده  نخستین شهرها برخاستند. از میان این شهرنشینان، نخستین عناصر بورژوازی پدیدار شدند. دستگاه فئودالی صنعت که در سایه  آن تولید صنعتی در انحصار صنوف در بسته بود، دیگر تقاضاهای روزافزون بازارها جدید را بر طرف نمی کرد. سیستم کارگاهی جای سیستم قبل را گرفت. استادکاران بوسیله ی طبقه ی متوسط کارگاهی به کنار رانده شدند؛ تقسیم کار بین صنف های مختلف بهم پیوسته، در برخورد با تقسیم کار در هر کدام از کارگاه ها جداگانه، از میان رفت. در همان زمان، بازارها به رشد خود ادامه دادند و میزان تقاضا همچنان بالا رفت. حالا دیگر حتی کارگاه هم تکافو نمی کرد. دیری نگذشت که بخار و ماشین تولید صنعتی را دگرگون کرد. جا ی کار کارگاهی را صنعت غول پیکر جدید، و جای طبقه ی متوسط صنعتی را ملیونرهای صنعتی، رهبران ارتش های کامل صنعتی، یعنی بورژواهای جدید، گرفتند...
بورژوازی نمی تواند بدون دگرگون کردن دائمی ابزار تولید، و در نتیجه دگرگون کردن مناسبات تولید، و توأم با آنها، دگرگون کردن مناسبات کل اجتماع، به حیات خود ادامه دهد. بر عکس، حفظ شیوه های کهنه  تولید بصورت تغییر نیافته اش، اولین شرط ادامه  حیات برای همه ی طبقات صنعتی پیش از بورژوازی بود. دگرگون سازی دائمی تولید، متلاشی کردن بی وقفه  تمام مناسبات اجتماعی، شک و تردید پایان ناپذیر و هیجان، عصر بورژوازی را از تمام اعصار قبلی متمایز می کند. تمام مناسبات پایدار و منجمد، با سلسله تعصبات و اعتقادات قدیمی و قابل احترام خود، در برابر بورژوازی از بین می روند، و کلیه ی مناسباتی که به تازگی بوجود آمده اند، پیش از آنکه قوام بگیرند، کهنه می شوند. آنچه قرص و محکم است بدل به باد هوا می شود، آنچه مقدس است به کفر می انجامد، و بشر سرانجام مجبور است با حواس جمع، با شرایط واقعی زندگی خود، و مناسبات خود با هم نوعش، روبرو شود. مارکس در مانیفست بیان می دارد" به جای جامعه کهن بورژوازی با طبقات و تناقضات طبقاتیش اجتماعی از افراد پدید می آید که در آن تکامل آزادانه هر فرد شرط تکامل آزادانه همگان است".
در بررسی مفهوم  ایدئولوژى  باید به سراغ نظریه مارکس رفت .   ژرژ گورویچ  در باره مفهوم ایدئولوژی  و بویژه در مانیفست می نویسد: واژه ایدئولوژى، چنان به کار رفته که گویى معناى آن از معانى قبلی اش وسیعتر است; زیرا مفهوم این واژه، در نوشته مذکور [ بیانیه مانیفیست ]، همه علوم انسانى را به همین عنوان در برمی گیرد . خصوصا علوم اجتماعى (اقتصاد سیاسى و تاریخ تا آنجا که به شیوه مارکسیستى مطرح نشوند، جزء این  علوم اند ) برنامه ها و بیانیه هاى احزاب سیاسى متفاوت و بالاخره تصورات عقاید، واکنشهاى روانشناختى و تمایلات طبقاتى متفاوت، همه از مقوله ایدئولوژى به شمار می روند .  مارکس، همه آثار فرهنگى را، به عنوان فرهنگى بودن (مانند حقوق اخلاق، زیباشناختى، زبان فلسفه و علم)، همه مسلکها و موضعگیرى هاى اجتماعى و سیاسى، همه محصولهاى ذهنى و همه حالها و کردارهاى روانى که معرف خصلت، آگاهى طبقاتى یا آگاهى فردىاند، جزو ایدئولوژى مى داند . در نظر او فقط یک چیز استثناست: فقط اقتصاد سیاسى مارکیستى که تا حد عمل دقیق، ترقى کرده و همراه با علوم طبیعى از حوزه ایدئولوژى بیرون است .


در چنین روزی در سال 1821 میلادی ناپلئون بناپارت بعد از گذشت  شش سال تبعید در جزیره سنت هلن   در گذشت. پس از تشکیل مجلس قانون‌گذاری و  کنوانسیون و  تصویب قانون اساسی جدید در فرانسه یعنی در  سال هشتم انقلاب فرانسه ، مجلس مؤسسان به انتقال قدرت  به ناپلئون بناپارت بعنوان کنسول اول اقدام کرد . ناپلئون پس از در یافت قدرت به کشور گشایی مشغول شد و جنگ های مختلفی با بلاد مختلف دنیا به راه انداخت که از آن میان می توان به لشگرکشی به روسیه  اشاره کرد . وی  پس از حکومت صد روزه و شکست در واترلو،  برای همیشه از صحنه سیاسی فرانسه طرد شد.پس از او با بازگشت قدرت به خاندان بوربون‌ها، به ترتیب  لویی هیچدهم ، شارل دهم  و لویی فیلیپ بر فرانسه  حکومت کردند .


در چنین روزی در سال1913میلادی ، نیروهای نظامی فرانسه  کشور گینه را به اشغال خود در آوردند . گینه درسال1946میلادی به  استقلال دست یافت . گینه کشوری است نیمه کوهستانی که در غرب منطقه استوایی آفریقاو  در ساحل اقیانوس اطلس مابین ساحل عاج و سنگال قرار دارد . مساحت آن تقریبا معادل یک هفتم ایران است . نژاد مردم این کشور سیاه و زبان رایج در میان آنان فرانسوی و محلی است . بیشتر اهالی این کشور پیرو دین اسلام اند . نوع حکومت  گینه جمهوری است .
این کشور  در دوازدهم دسامبر همان سال به عضویت سازمان ملل متحد در آمد . پایتخت آن بندر کوناکری نام دارد. واحد پول آن فرانک محلی است .


درچنین روزی در  سال1955میلادی  ،  جمهوری فدرال آلمان استقلال خود را اعلام کرد . این اتفاق ده سال پس از پایان جنگ جهانی دوم رخ می داد . در سال 1990 میلادی دو آلمان بایکدیگر متحد شدند . به طور  خلاصه می توان گفت  از بین رفتن مرزهای ارزشی که درقالب دو بلوک شرق و غرب ظهور یافته بود و  روی گردانی  کشورهای اروپای شرقی از سلطه کشور شوروی سابق به  برداشته شدن مرز افتراق دوآلمان و حذف دیوار برلین منجر شد . این تغییر و تحولات موجب شد دوره نظام دو قطبی شکل یافته بعد از جنگ جهانی دوم به اتمام رسد . دیوار برلین  درسال  1961 احداث شد. در این زمان جدایی آلمان شرقی و غربی امری  همیشگی به نظر می‌رسید. اما باظهور پروستاریکا و  فرو پاشی کمونیسمی که بیش از هفتاد سال اندیشه های خود را در جهانی دو قطبی تزریق می کرد دو آلمان زمان را مغتنم شمردند و در مسیر اتحاد بر آمدند. خاطره فروریختن دیوار برلین خاطره ای است که هیچ یک از اروپاییان آ ن را  فراموش نخواهند کرد . در حقیقت این اتحاد را نظام کمونیستی آلمان شرقی ، وابسته به بلوک شرق یا سوسیالیستی انتخاب نکرد بلکه جریان تحولات تاریخی آن را تحمیل کرد زیرا دیگر این رژیم در دنیایی که دروا زه های آن باز بود ، نمی توانست جایگاهی داشته باشد چنان که همتایان این نظام نیز به سرنوشت مشابه دچار شدند.اکنون برلین به جای بن پایتخت آلمان واحد است.

در چنین روزی در سال 2000میلادی احمد نجدت سزر به عنوان رییس جمهور ترکیه از سوی مردم این کشور انتخاب شد .


درچنین روزی در  سال1981میلادی ، بابی ساندزشاعر و مبارز مشهور ایرلندی پس ازهفته ها  اعتصاب غذا در زندانهای انگلستان در گذشت . بر اثر  مرگ این شاعر و نماینده‌ مردم ایرلند بسیاری از مردم انگلستان دست به اعتصابات گسترده ای زدند . بابی ساندز به همراه نه  هم‌راه‌اش، یکی بعد از دیگری در راه آزادی وطن خود جان باختند.


همه ساله چنین روزی به عنوان روز بزرگداشت شیخ صدوق در ایران گرامی داشته می شود . على بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق از بزرگترین محدثین و دانشمندان شیعه به شمار می رود .  ابن ندیم در کتاب  الفهرست‏خود مى‏نویسد: «ابن بابویه،على بن موسى قمى،یکى از فقها و یکى از موثقین شیعه مى‏باشد.باخط پسرش ابو جعفر محمد بن على پشت کتابى خواندم که به یک نفر  اجازه داده بودکتابهاى پدرش را روایت کند و تعداد آنها حدود دویست  جلد مى‏باشد،ولى او تصریح‏نموده بود که تالیفات خودم هجده  کتاب مى‏باشد.» پدر بزرگوار ایشان در  زمان امام حسن عسکرى(ع) و امام زمان(ع) مى‏زیست . گفته اند شیخ صدوق با دعای
امام زمان(ع) به دنیا آمد . دعاى امام در تکوین شخصیت معنوى صدوق تاثیر بسیارى داشت ، شیخ صدوق خودش چنین مى‏گوید: ابو جعفر محمد بن الاسود که مى‏دید من به مجلس شیخ محمد بن الحسن الولید رفت و آمد دارم و علاقه فراوانى به کتابهاى علم و حفظ مطالب علمى ابراز مى‏کنم، مکرر به من مى‏گفت: این چنین علاقه و رغبت از تو به فراگرفتن دانش عجیب نیست‏با توجه به اینکه تو به دعاى امام عجل الله فرجه متولد شده‏اى.  سید بحرالعلوم در باره ایشان  مى‏گوید: بزرگى از بزرگان تشیع و رکنى از ارکان مذهب، رئیس المحدثین صدوق و راستگو در آنچه از امامان نقل کرده ، به دعاى امام زمان صلوات الله علیه متولد شد و به افتخار بزرگ نائل آمد. امام در توقیعى که از ناحیه مقدسه فرستاده است او را وصف کرده که فقیهى است مبارک و خوب. و لذا برکت او تمام مردم را فرا گرفت و خواص و عوام از او استفاده بردند و آثار و تالیفات او براى همیشه باقى خواهد ماند. علل الشرایع  ،  ثواب الاعمال ،  عقاب الاعمال  ، عیون اخبار الرضا(ع) ،  صفات الشیعه ،  مصادقة الاخوان  ، فضائل الشیعه  ،  المقنع  ،  فضایل رجب  ،  فضایل شعبان  ، فضایل رمضان ،  الهدایة  ،  الامالى ،  الاعتقادات ،  التوحید ،  الخصال از جمله مهترین آثار ایشان است .  کتاب من لا یحضره الفقیه ایشان از کتب اربعه و  از معتبرترین کتب حدیث‏شیعه به شمار مى‏رود .
آن عالم ربانی سرانجام  پس از خدمات شایانى که شیخ صدوق به اسلام و مسلمین نمود در سن هفتاد و شش  سالگى در سال 381  هجرى در شهررى وفات کرد و در نزدیکى حضرت عبدالعظیم به خاک سپرده شد.


در چنین روزی در سال 1380 ه ش حجه الاسلام والمسلمین دشتی از بزرگان حوزه  علمیه قم دار فانی را وداع گفت . ایشان در مدت عمر گرانقدرشان آثاری چند را در حوزه علوم اسلامی ترجمه و یا تالیف کردند . وی بیشتر عمر خود را بر تبیین مفاهیم نهج البلاغه نهاد . «المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه » از مهمترین آثار ایشان است .